De zomersnoei bij pitfruit
Appels en peren snoei je traditioneel in de winter, terwijl pruimen en kersen een zomersnoei krijgen. Maar tradities zijn er om te koesteren... of om los te laten. In dit geval kies ik voor dat laatste: ik overweeg om ook appel- en perenbomen in de zomer te snoeien. Zie het als een correctie op de wintersnoei - met heel wat interessante voordelen.
Appelen en peren
Tijdens de diepe winterrust kunnen zware snoei-ingrepen bij fruitbomen soms meer kwaad dan goed doen. Het afweersysteem van de boom ligt dan zo goed als stil, waardoor snoeiwonden trager helen en vatbaarder zijn voor infecties. Door in de zomer te snoeien, wanneer de boom volop actief is, genezen wonden sneller en verkleint het risico op ziekte.
Een bijkomend voordeel: omdat het groeiseizoen voorbij is, reageert de boom minder heftig met het aanmaken van waterscheuten. Dat maakt het beheer eenvoudiger en vriendelijker voor zowel boom als snoeier. Waar wintersnoei de vruchtzetting in het volgende seizoen soms negatief beïnvloedt, blijft die bij zomersnoei doorgaans goed behouden. Je kunt bovendien meteen aangetaste takken, bijvoorbeeld door meeldauw, verwijderen.
Door te snoeien in de zomer ontstaat er meer licht en lucht in de kruin, waardoor schimmelziekten zoals schurft minder kans krijgen. Tegelijk verbetert de belichting van de vruchttakken, wat ten goede komt aan zowel de kleur van het fruit als de knopvorming voor het volgende seizoen.
Kersen en pruimen
Kersen en pruimen snoei je het best tijdens of vlak na de pluk. Zo vermijd je dat schimmelziekten zich tijdens de vochtige wintermaanden verspreiden. Steenfruit snoeien blijft echter delicaat: de bomen kunnen gaan gommen (bloeden), wat hen kwetsbaar maakt voor bacteriekanker (Pseudomonas syringae).
Toch is snoei noodzakelijk. Vooral bij jonge bomen is het belangrijk om een evenwichtige kroon te vormen met een beperkt aantal goed geplaatste, niet te steil ingeplante takken. Dit is hét moment om zulke takken te selecteren. Bovendien zorgt een open kroonstructuur voor meer licht en lucht, wat de kans op schimmelziekten flink verlaagt.
Een doordachte snoei leidt ook tot minder, maar betere bloesems en vruchten. Zo krijgen overblijvende vruchten meer ruimte om zich optimaal te ontwikkelen. Zieke of dode takken worden meteen verwijderd om verdere verspreiding te voorkomen. Tot slot helpt regelmatige snoei om de vorm en hoogte van je boom onder controle te houden – wat het oogsten en het onderhoud heel wat makkelijker maakt.
Kersen snoeien: geen sinecuur
Kersen mag je zeker niet te rigoureus snoeien – de boom reageert daar snel op met 'gommen' (het afgeven van kleverige hars), wat kan leiden tot ongewenste schade en vatbaarheid voor ziektes.
Bij oudere kersenbomen beperken we de snoei tot één- en tweejarig hout aan de buitenzijde van de kroon. Grote snoeiwonden in ouder hout vermijden we zoveel mogelijk. Moeten die toch gemaakt worden, gebruik dan een kwalitatief wondafdekmiddel om houtrot te voorkomen – want grote wonden maken kerselaars op termijn gevaarlijk.
Een te drastische snoei bij oude bomen levert vaak niet het verwachte resultaat op; de boom kan er zelfs door wegkwijnen. Bij snoei tot op de stam laat je best altijd een kleine kraag (2 tot 5 cm) staan, zodat de wond beter sluit en de boom minder bloedt.
Het snoeien of oogsten van rijpe kersen in volwassen bomen blijft lastig en niet zonder risico, door hun groeivorm. Door vormsnoei kun je dit deels bijsturen: met drie gesteltakken die goed vertakken, ontstaat een open structuur met voldoende steunpunten voor het oogsten. Te sterk horizontaal groeiende takken kun je tijdens de oogst meteen verwijderen. Zo combineer je oogst en zomersnoei in één handeling. Let bij oudere bomen altijd goed op voor takbreuk tijdens het plukken.
Ook bij pruimen is zomersnoei belangrijk, vooral als de vruchten in juni niet werden gedund. Takken die te zwaar beladen zijn, lopen een groot risico op breuk tijdens de rijping. Zorg dat de vruchten bij het uitgroeien elkaar niet raken. Dat levert niet alleen mooiere vruchten op, maar voorkomt ook schade aan de boom.
