Donderglas - waterbarometer met gietijzer houder

De werking van dit weersvoorspellende donderglas of barometer is al sinds het begin van de 17de eeuw bekend. Het donderglas is dan ook één van de vroegste barometers. Bij hoge luchtdruk (mooi weer) wordt het vloeistofniveau in de tuit van het donderglas omlaag gedrukt en bij lage luchtdruk (slecht weer) stijgt het niveau in de tuit van het donderglas. Bij naderend onweer kan de vloeistof in de tuit van het donderglas zo stijgen, dat het er uit druppelt in het gietijzeren opvangbakje eronder.

Aangezien de luchtdruk binnenshuis identiek is als buiten kan het donderglas zowel binnen als buiten opgehangen worden. In de winter wel vorstvrij ophangen om vorstschade te voorkomen.

Een Nederlander, Gijsbrecht de Donckere, zou in 1619 het donderglas hebben uitgevonden. De lucht die opgesloten zit in het afgesloten glas zet uit of krimpt naargelang de druk dat het ondergaat, en dit zorgt voor een relatief groot niveauverschil in het dunne tuitje vooraan. De werking is simpel en exact. De luchtdruk laat het water in het tuitje stijgen of dalen. Als bij mooi weer de luchtdruk stijgt, drukt deze de vloeistof in het tuitje naar beneden. Als de luchtdruk extreem daalt, zoals bij een naderende storm, stijgt het water soms zover dat het uit het tuitje druppelt. Vandaar de uitdrukking 'gedonder in de glazen'. Deze druppels worden netjes opgevangen in het gietijzeren schaaltje onder het glas.