Hoeveel water heeft je tuin nodig?
Bij warm weer verliezen planten veel vocht via kleine openingen in hun bladeren, de stomata. Dit verdampingsproces helpt hen om af te koelen. Om dat mechanisme goed te laten werken, moeten planten voortdurend voldoende water uit de bodem kunnen opnemen.
Maar hoeveel water is precies genoeg? En hoe voorkom je dat je te veel of juist te weinig geeft?
In dit artikel lees je hoe je het waterverbruik van je tuin beter kunt inschatten en afstemmen op de noden van je planten en het weer.
Wanneer water geven?
Water is van levensbelang voor gezonde planten, zeker in de moestuin. Maar het moment waarop je water geeft, maakt een groot verschil. De beste keuze? Giet ’s ochtends vroeg. Zo blijft de bodem op temperatuur en drogen de bladeren tijdig op, wat schimmelziekten helpt voorkomen. In de zomer kan je eventueel ook ’s avonds water geven, zodra het buiten wat is afgekoeld.
Vermijd om tijdens hete dagen midden op de dag te gieten. Het water verdampt dan razendsnel en de kans op bladverbranding is groot. Zonde van je moeite én van het water.
Zie je toch dat planten beginnen verwelken door een tekort aan vocht? Wacht dan niet. Geef ze meteen water aan de voet van de plant. Zo beperk je schade en vergroot je de kans dat ze zich herstellen.
Gebruik je een automatisch sproeisysteem met een tijdklok? Dan is sproeien ’s nachts vaak een goed idee: het is dan koeler en er gaat minder water verloren door verdamping.
Hoe water geven?
Een automatisch sproeisysteem is een handige manier om je tuin efficiënt water te geven, maar veel tuiniers gebruiken nog altijd een tuinslang of gieter. Wat vaak wordt onderschat, is hoeveel tijd het kost om planten tijdens droge periodes echt voldoende water te geven.
Om ervoor te zorgen dat het vocht tot bij de wortels komt, is het belangrijk om gericht water te geven: mik met de straal op de voet van elke plant, niet op de bladeren. De bodem moet enkele centimeters diep vochtig zijn. Even met je vinger in de grond voelen na het gieten helpt om dat te controleren.
In de moestuin zijn waterkuiltjes rond diepwortelende planten zoals tomaten of kolen een eenvoudige manier om het water beter te laten indringen. Giet bij voorkeur in stappen, zodat de bodem de tijd krijgt om het vocht op te nemen in plaats van het oppervlakkig af te voeren.
Niet alle planten hebben evenveel water nodig. Het is daarom handig om je moestuin in te delen volgens waterbehoefte:
- Prei en andere ondiep wortelende gewassen hebben in droge zomermaanden vaak dagelijks water nodig.
- Tomaten hebben relatief veel water nodig, zeker tijdens de bloei en vruchtvorming. Ze wortelen wel diep, waardoor ze niet per se elke dag water nodig hebben, maar wél regelmatig en in voldoende hoeveelheid. Zorg dat de bodem rond de wortels goed vochtig blijft.
- Wortelen, pastinaak, bieten, radijzen: diepwortelende planten halen water uit diepere bodemlagen. Geef bij droogte 1 à 2 keer per week royaal water i.p.v. elke dag een beetje.
- Uien, sjalotten, knoflook: kunnen redelijk goed tegen droogte, vooral naarmate ze rijpen. Te veel water geeft eerder risico op rot dan op groeiwinst.
- Snijbiet, boerenkool, postelein: minder gevoelig aan droogte dan bijvoorbeeld sla, vooral als ze al goed ontwikkeld zijn.
- Spruiten, broccoli, koolrabi, bloemkool: hebben diepe wortels en verdragen drogere periodes redelijk goed. Regelmatig water blijft nodig in vroege fases en bij vorming van koolkoppen.
- Tijm, oregano, rozemarijn, salie: mediterrane kruiden houden zelfs niet van natte voeten. Geef liever spaarzaam.
Hoe het waterbergend vermogen van je grond verbeteren?
Een rijke, gezonde bodem bevat voldoende humus én lucht. Het bodemleven speelt daarbij een grote rol: wormen graven gangen die zorgen voor betere waterinfiltratie.
Heb je zware kleigrond of juist droge zandgrond? Dan is het slim om je bodem te verbeteren. Mulch je aarde in meerdere lagen met organisch materiaal.
Breng bijvoorbeeld een 2 tot 4 cm dikke laag goed verteerde compost of oude mest aan. Dit beschermt de bodem tegen flinke temperatuurschommelingen. Ook dunne laagjes stro, boomschors of lavagruis helpen mee om de grond te beschermen en zorgen ervoor dat regenwater beter de bodem intrekt.
