Hoe start ik met combinatieteelt in mijn tuin?
In de plantenwereld maken goede buren of slechte buren een wereld van verschil.
Bij het aanplanten van uw siertuin of groenteperceel kan het van belang zijn rekening te houden met de juiste plantencombinaties. Hierbij bedoelen we niet het combineren van kleuren en vormen maar over het combineren van planten die al dan niet een gunstige invloed hebben op elkaar. Planten in de tuin kunnen elkaar versterken en positief beïnvloeden of net elkaar verzwakken of negatief beïnvloeden.
Waarom kiezen voor combinatieteelt?
De reden waardoor de planten elkaar kunnen stimuleren of net tegen werken kan liggen bij de geur die de planten afgeven waarmee ze bepaalde plaaginsecten afstoten of misleiden. Denk hierbij aan Tagetes patula (lage stinkertjes of afrikaantjes) die via hun wortels bepaalde stoffen afgeven waardoor de aaltjes worden geweerd. Die aaltjes parasiteren de wortels van rozen waardoor ze niet echt gedijen. Door Tagetes in de buurt, tussen of onder rozen te planten, zullen de rozen geen last hebben van die parasiterende aaltjes. Een ander mooi voorbeeld is het misleiden van de wortelvlieg op zoek naar wortels voor het leggen van hun eitjes door ajuin naast de wortels aan te planten. Tegelijkertijd wordt de uienvlieg misleidt door de geur van de wortels.
Sommige planten scheiden dan weer stoffen af, waar de buurplanten niet echt tegen kunnen, waardoor deze minder goed groeien. Dergelijke combinaties plant je dan ook beter ver van elkaar.
Waarmee rekening houden?
In een combinatieteelt zal men rekening houden met de versterkende eigenschappen die sommige groenten en planten op elkaar uitoefenen en eveneens zal men er voor zorgen dat er ook geen plantencombinaties dicht bij elkaar worden geplant die elkaar schade kunnen toebrengen.
Immer goede combinaties kun je vormen met Tagetes (afrikaantje), duizendblad (Achillea) en met petunia's. Deze drie planten werden niet in onderstaand schema opgenomen daar ze in feite telkens bij de gunstige combinaties kunnen worden gerekend.
De grote combinatieteelt-tabel
Groente, fruit of kruid | Gunstige combinatie met? | Slechte combinatie met? |
Aardappelen | bonen, spruiten, karwij, dille, mierikswortel, koolrabi, munt, spinazie, suikermais, knoflook, bloemkool, sluitkool | tomaat, zonnebloem, framboos, pompoen, ajuin, Oost-Indische kers, komkommer, selderij, wortel, erwten |
Aardbei | spinazie, radijs, peterselie, ajuin, sla, tomaat, prei, tijm,veldsla, knoflook | komkommer, broccoli, spruitkool, bloemkool |
Ajuinen | bieten, veldsla, komkommer, koolrabi, sla, peper, pastinaak, schorseneer, bonenkruid, courgette | prei, peterselie, erwt, aardappel, tomaat |
Andijvie | sluitkool, venkel, prei, tomaat | |
Asperges | basilicum, dille, koolrabi, sla, peterselie, tomaat | aardappel |
Artisjok | suikermais, bonen | |
Aubergines | bonen, kattekruid, marjolein, sperziebonen | |
Basilicum | asperge, selderij, peper, tomaat | |
Bieten | dille, ajuin | |
Bloemkool | bonen, selderij, kamille, dille, oregano | erwt, aardappel, aardbei, tomaat |
Bonen | aubergine, sluitkool, selderij, komkommer, aardappel, pompoen, rozemarijn, salie, bonenkruid, suikermais | bieslook, knoflook, venkel, prei, sjalot, ajuin |
Borago | rozen, tomaten, aardbei | |
Broccoli | selderij, kamille, dille, rozemarijn, salie | Oost-Indische kers, oregano, aardbei, tomaat |
Courgette | ajuin, mais, sla | komkommer, aardappel |
Erwt | bonen, bieten, sluitkool, komkommer, dille, venkel, koolrabi, sla, pompoen, salie, suikermais, wortel, selderij, spinazie, munt, radijs, wortels | tomaat, aardappel, ajuin, prei, knoflook, bloemkool, sjalot |
Framboos | knoflook, viooltjes | aardappel |
Knoflook | bieten, komkommer, sla, meloen, aardbei, framboos, wortels, aardbei | bieslook, prei, erwten, rabarber, spinazie, tarwe |
Komkommer | bonen, sluitkool, selderij, dille, venkel, knoflook, sla, Oost-Indische kers, ajuin, erwt, suikermais | aardappel, koolrabi, radijs, rammenas |
Koolrabi | selderij, veldsla, prei, sla, ajuin, erwt, aardappel, radijs, spinazie | komkommer |
Meloen | radijs, suikermais | |
Nieuw-Zeelands spinazie | fruitbomen | |
Pastinaak | ajuin | |
Pepers | basilicum, bieten, bieslook, knoflook, prei, ajuin, tomaat | |
Pompoen | sla, erwt, radijs, zonnebloem, suikermais | salie, aardappel |
Prei | sluitkool, bieten, selderij, veldsla, andijvie, koolrabi, sla, peper, schorseneer, aardbei, tomaat, wortels | bonen, erwt, rode biet, radijs |
Rabarber | sluitkool, veldsla, sla, spinazie | |
Radijs | sluitkool, koolrabi, sla, peterselie, erwt, pompoen, spinazie, aardbei, suikermais, tomaat, wortel, komkommer | hysop |
Rammenas | Komkommer | |
Rapen | rozemarijn, erwten, munt | |
Rozen | komkommerkruid, bieslook, moederkruid, viooltjes | |
Salie | broccoli, spruiten, sluitkool, venkel, erwt, rozemarijn | pompoen |
Schorseneren | biet, koolrabi, prei, sla, ajuin | |
Selderij | bonen, broccoli, biet, bloemkool, komkommer, koolrabi, prei, spinazie, tomaat | pastinaak, aardappel, suikermais, tarwe, peterselie, sla |
Sla | bieten, sluitkool, komkommer, koolrabi, prei, ajuin, erwt, pompoen, radijs, rabarber, schorseneer, aardbei, suikermais, tomaat, wortel, aardbei, wortels | peterselie, pastinaak, selderij |
Sluitkool | bonen, bieten, kamille, veldsla, komkommer, andijvie, prei, sla, erwt; radijs, rabarber, spinazie | oregano |
Spinazie | sluitkool, selderij, fruitbomen, koolrabi, aardappel, rabarber, aardbei, tomaat | snijbiet, radijs, rammenas, rode biet |
Spruitkool | hysop, aardappel, salie, tijm | Oost-Indische kers, rozemarijn, aardbei, tomaat |
Suikermaïs | zonnebloem, radijs, pompoen, aardappel, pastinaak, erwt, meloen, sla, artisjok, komkommer, bonen, aubergine | selderij, rode biet |
Tomaten | basilicum, selderij, andijvie, knoflook, prei, sla, munt, peterselie, radijs, peper, spinazie, suikermais, bieslook, asperges | rozemarijn, aardappel, erwt, pastinaak, ajuin, komkommer, venkel, dille, bloemkool, spruitkool, broccoli, augurk |
Veldsla | sluitkool, koolrabi, prei, ajuin, rabarber, aardbei | |
Venkel | komkommer, andijvie, salie, erwten, sla | bonen, tomaten |
Warmoes | sluitkool, biet, radijs | |
Witlof | bieten, venkel, sla, tomaat | |
Wortelen | knoflook, kolen, bieslook, witlof, prei, ajuin, erwten, radijs, sla, tomaat, rozemarijn | munt, rode biet |
Zonnebloem | pompoen, suikermais | aardappel |